هدف به نژادی
بالا بردن عملکرد و بهبود شرایط کشت گیاهان زراعی می تواند با به کار بستن اصول زراعی و همچنین استفاده از تحقیقات مربوطه به اصلاح نباتات تحقق یابد .
به کار بردن اصول صحیح زراعی شامل امور مختلفی است مانند تهیه زمین به وسیله گاو آهنهای مختلف، دیسک زدن، دندانه زدن، غلتک یا ماله کشیدن، آماده ساختن شرایط مناسب برای موجودات زنده، و غیره. این اقدامات به تنهایی جهت به دست آوردن محصول مرغوب کافی نخواهد بود؛ برای تکمیل شرایط مناسب رشد و نمو گیاه باید نسبت به انتخاب زمان کشت، میزان بذر، عمق بذر، نوع کود ، فاصله خطوط، و سایر عوامل نیز توجه کافی مبذول داشت.
اجرای برنامه تناوب زراعی، مواظبت های دوره رشد و نمو، به ویژه مبارزه با آفات، بیماریها و علفهای هرز از جمله اقدامات کاملا ضروری به شمار می آید . اینکه تا چه حد اقدامات زراعی نیز در افزایش محصول از لحاظ کیفی و کمّی می تواند موثر واقع شود مسئله ای است قابل بحث ولی باید توجه داشت که دقت و توجه در به کار بردن اصول زراعی و اقداماتی که ذکر شد قادر نیست در ساختمان وراثتی گیاهان تغییراتی ایجاد کند.
ایجاد تغییرات وراثتی در گیاهان و به دست آوردن واریته های مطلوب، و در نتیجه بالا بردن عملکرد در واحد سطح به طور کاملا موثر، فقط به کمک روشهای مخصوص اصلاح نباتات میسر خواهد بود . ایجاد تغییرات در عوامل وراثتی جهت به دست آوردن محصول مرغوب از وظایف شخص به نژاد کننده است. وظیفه چنین شخصی آن است که انواع واریته های جدید را که نسبت به سایر واریته ها کیفیت و کمّیت بهتر و بیشتری را بتواند نشان دهند تولید کند.
در اصلاح نباتات باید جوانب مختلف استفاده از گیاهان را در نظر گرفت، مثلا در گندم باید به ارزش نانوایی و رابطه آن با به کار گرفتن کودهای ازت دار توجه داشت؛ یا، مقاومت گیاه را در مقابل سرما، یخبندان، خشکی، شوری خاک، و به طور کلی عوامل نامساعد محیطی افزایش داد و حتی الا مکان زمان رسیدن یا برداشت را به نحو مطلوب تغییر داد.
هدف های به نژادی گندم
هدف از به نژادی گندم، به دست آوردن گندم هایی است که زمستان دوست و به خشکی و خوابیدگی مقاوم باشند، ریزش نداشته باشند، تراکم سنبله، فرم سنبله و همچنین محصول ساقه و زود رسی آنها قابل توجه باشد که در مجموع عملکرد زیاد در واحد سطح به دست خواهد آمد.
